Bệnh viêm khớp là thuật ngữ chung để chỉ hơn 200 điều kiện bệnh lý ảnh hưởng đến khớp, các mô quanh khớp và các mô liên kết ở khớp. Tình trạng này gây cứng, sưng đau một hoặc nhiều khớp và có thể gây biến dạng khớp nếu không được điều trị phù hợp.

 

Bệnh viêm khớp là gì?

Viêm khớp là tình trạng viêm ở các khớp gây ảnh hưởng đến một hoặc nhiều khớp. Có khoảng hơn 200 loại viêm khớp với nguyên nhân và vị trí khác nhau. Hai loại viêm khớp phổ biến nhất là viêm xương khớp và viêm khớp dạng thấp.

Các triệu chứng bệnh viêm khớp có thể xuất hiện đột ngột hoặc phát triển theo thời gian. Tình trạng này thường xuất hiện ở người trên 65 tuổi và phổ biến ở phụ nữ cũng như những người thừa cân, béo phì. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bệnh viêm khớp có thể ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và những người trẻ tuổi.

Bệnh viêm khớp có thể liên quan đến nhiều nguyên nhân như chấn thương, hoạt động chuyển hóa bất thường, rối loạn hệ thống miễn dịch, di truyền, nhiễm trùng và do ảnh hưởng của một số bệnh lý liên quan khác. Việc điều trị phụ thuộc vào loại viêm khớp và nguyên nhân gây viêm khớp. Hầu hết các biện pháp điều trị đều nhằm mục đích cải thiện các triệu chứng và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Các loại viêm khớp phổ biến

Có khoảng 200 loại viêm khớp hoặc tình trạng cơ xơ xương phổ biến. Các bệnh lý này được chia thành 7 nhóm chính bao gồm:

• Viêm xương khớp
• Viêm khớp cơ học
• Đau cơ xương khớp mềm
• Đau hoặc viêm khớp lưng
• Bệnh học mô liên kết
• Viêm khớp truyền nhiễm
• Viêm khớp chuyển hóa

1. Viêm xương khớp

Viêm xương khớp là tình trạng viêm gây tổn thương các khớp mà không có chấn thương hoặc nhiễm trùng. Tình trạng này có thể gây đau, cứng, sưng, hỏng và biến dạng các khớp bị ảnh hưởng.

Viêm xương khớp gây ảnh hưởng đến một hoặc nhiều khớp. Các loại viêm xương khớp phổ biến bao gồm:

• Viêm cột sống dính khớp
• Viêm khớp dạng thấp
• Viêm khớp phản ứng
• Viêm khớp vẩy nến
• Viêm khớp liên quan đến đại tràng

2. Viêm khớp cơ học

Viêm khớp cơ học hoặc thoái hóa khớp là thuật ngữ chỉ một nhóm các tình trạng gây tổn thương đến sụn ở các đầu xương.

Nhiệm vụ chính của sụn là bôi trơn và hạn chế ma sát ở các khớp. Do đó viêm khớp cơ học có thể làm sụn mỏng và cứng hơn. Điều này dẫn đến tình trạng đau đớn, tăng ma sát và dẫn đến sự tăng trưởng xương không bình thường, hay còn được gọi là loãng xương.

Viêm khớp cơ học có thể liên quan đến tổn thương khớp trong quá khứ như gãy xương hoặc các loại viêm khớp khác.

3. Đau cơ xương khớp mềm

Đây là tình trạng xảy ra ở các mô bên ngoài khớp và xương. Cơn đau có thể ảnh hưởng đến một số bộ phận của cơ thể sau chấn thương hoặc căng thẳng khớp quá mức.

Cơn đau có thể trở nên nghiêm trọng và dẫn đến các triệu chứng đau cơ xơ hóa.

4. Đau lưng

Đau là tình trạng xuất hiện các cơn đau từ các cơ, đĩa đệm, dây thần kinh, dây chằng, xương hoặc các khớp. Đau lưng cũng có thể liên quan đến các vấn đề ở các cơ quan khác trong cơ thể.

Đau lưng có thể là dấu hiệu của dạng dạng viêm xương khớp hoặc thoái hóa khớp. Đôi khi thoát vị đĩa đệm, loãng xương cũng có thể dẫn đến các triệu chứng đau hoặc viêm xương khớp ở lưng.

5. Bệnh mô liên kết

Các mô liên kết bao gồm gân, dây chằng và sụn. Các mô này có nhiệm vụ hỗ trợ hoặc tách rời các cơ quan khác nhau.

Bệnh mô liên kết liên quan đến tình trạng viêm khớp và đau. Tình trạng viêm cũng có thể ảnh hưởng đến các mô khác như da, cơ, phổi và thận. Điều này cũng dẫn đến các cơn đau ở xương khớp.

Các bệnh mô liên kết có thể dẫn đến bệnh viêm khớp bao gồm:

• Lupus ban đỏ
• Xơ bì cứng hoặc xơ cứng bì hệ thống
• Viêm da cơ địa

6. Viêm khớp truyền nhiễm

Một số loại vi khuẩn, virus, nấm hoặc ký sinh trùng có thể tấn công vào các khớp và đôi khi có thể gây bệnh viêm khớp. Viêm khớp truyền nhiễm được điều trị bằng thuốc kháng sinh hoặc các loại thuốc kháng khuẩn khác. Tuy nhiên, đôi khi tình trạng này có thể trở thành mãn tính, gây tổn thương khớp và không thể phục hồi trong một thời gian.

Một số loại viêm khớp truyền nhiễm phổ biến bao gồm:

• Salmonella và Shigella thường lây lan qua ô nhiễm hoặc ngộ độc thực phẩm
• Lậu và Chlamydia gây viêm khớp lâu lan qua đường tình dục
• Viêm gan C, truyền nhiễm thông qua đường truyền máu hoặc kim tiêm

7. Viêm khớp chuyển hóa

Viêm khớp chuyển hóa là tình trạng tích tụ axit uric và hình thành các tinh thể như kim bên trong các khớp. Tình trạng này được gọi là bệnh Gout.

Bệnh Gout thường ảnh hưởng đến một số ít khớp, chẳng hạn như ngón tay cái hoặc bàn tay. Thông thường bệnh chỉ ảnh hưởng đến tứ chi và hiếm khi ảnh hưởng đến các bộ phận khác trong cơ thể.

Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết bệnh viêm khớp

Các dấu hiệu và triệu chứng nhận biết bệnh viêm khớp phụ thuộc vào loại viêm khớp. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp người bệnh có thể gặp các dấu hiệu như:

• Đau khớp: Cơn đau do viêm khớp có thể xuất hiện và biến mất mà không cần điều trị. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến một số bộ phận hoặc nhiều bộ phận trên cơ thể.
• Cứng khớp: Cứng khớp là triệu chứng bệnh viêm khớp điển hình và thường nghiêm trọng hơn vào buổi sáng hoặc trong thời gian dài không hoạt động khớp.
• Sưng khớp hoặc căng bóng vùng da bên ngoài khớp. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể cảm thấy ấm áp hoặc nóng rát khi chạm vào.
• Đỏ da hoặc nổi mẩn đỏ tại khu vực ảnh hưởng.
• Khó di chuyển khớp: Đôi khi người bệnh có thể cảm thấy khó khăn trong việc đứng dậy hoặc di chuyển khớp. Điều này có thể là dấu hiệu một một loại xương khớp hoặc các vấn đề khác về xương khớp.

>>>>>>  ĐỌC THÊM :  Shop Hoa Tươi Bình Thuận

Trong một số loại viêm khớp, đặc biệt là viêm khớp dạng thấp, người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, chán ăn do viêm khớp gây ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể bị thiếu máu, sốt nhẹ hoặc biến dạng khớp nhẹ.

Nguyên nhân gây bệnh viêm khớp

Nguyên nhân gây viêm khớp phụ thuộc vào loại viêm khớp. Tuy nhiên, các nguyên nhân phổ biến có thể bao gồm:

• Chấn thương có thể dẫn đến viêm khớp hóa khớp
• Rối loạn chuyển hóa trong cơ thể gây bệnh Gout
• Di truyền
• Nhiễm trùng
• Rối loạn chức năng hệ thống miễn dịch

Hầu hết các loại viêm khớp đều có liên quan đến sự kết hợp của nhiều yếu tố. Tuy nhiên, một số loại viêm khớp không có nguyên rõ ràng cũng như không có bất cứ dấu hiệu nhận biết nào cả.  Bệnh viêm khớp: Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị

Một số yếu tố rủi ro có thể làm tăng nguy cơ viêm xương khớp bao gồm:

• Tuổi tác: Nguy cơ mắc bệnh viêm khớp thường tăng theo thời gian.
• Giới tính: Mặc dù không rõ nguyên nhân những hầu hết các bệnh viêm khớp đều phổ biến ở phụ nữ, chiếm khoảng 60%. Tuy nhiên bệnh Gout thường phổ biến ở nam giới hơn nữ giới.
• Di truyền: Có một số gen cụ thể có thể gây một số bệnh viêm khớp chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, viêm khớp do Lupus ban đỏ hoặc viêm cột sống dính khớp.
• Thừa cân béo phì: Điều này có thể tăng nguy cơ phát triển các bệnh viêm khớp, đặc biệt là viêm khớp gối.
• Chấn thương khớp: Tổn thương các khớp có thể góp phần làm tăng nguy cơ viêm xương khớp.
• Nhiễm trùng: Các tác nhân liên quan như nhiễm trùng vi sinh vật hoặc ký sinh trùng có thể kích hoạt phát triển các dạng viêm khớp khác nhau.
• Nghề nghiệp: Một số nghề nghiệp có tính chất uốn cong đầu gối liên tục hoặc lặp lại một động tác nhiều lần có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm khớp.

Bệnh viêm khớp có nguy hiểm không?

Viêm khớp có thể gây ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày cũng như chất lượng công việc của người bệnh. Trong trường hợp viêm khớp nghiêm trọng, đặc biệt là khi ảnh hưởng đến tay hoặc cánh tay, bệnh viêm khớp có thể gây khó khăn khi người bệnh thực hiện các công việc hàng ngày.  Bệnh viêm khớp: Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị

Bên cạnh đó, nếu không được điều trị phù hợp, bệnh viêm khớp có thể dẫn đến một số ảnh hưởng nhất định như:

• Gây mất sự thoải mái khi đi lại hoặc ngồi thẳng.
• Teo cơ, xoắn khớp, biến dạng khớp hoặc tàn tật
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tim mạch như thấp khớp cấp, hở van tim, xơ vữa động mạch và đột quỵ

Chẩn đoán bệnh viêm khớp như thế nào?

Để chẩn đoán bệnh viêm khớp, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra thể chất hoặc kiểm tra xung quanh khớp để xác định tình trạng. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể yêu cầu người bệnh thực hiện các chuyển động các khớp để kiểm tra sự linh hoạt và các bệnh lý liên quan.

Tùy thuộc vào loại viêm khớp nghi ngờ, bác sĩ có thể đề nghị các xét nghiệm như:

• X-quang: Có thể xác định tình trạng mất sụn, tổn thương xương và thay đổi kích thước xương. Mặc dù kết quả X-quang không thể xác định tình trạng viêm khớp nhưng thường được sử dụng để kiểm tra và theo dõi tiến triển của bệnh.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT): Máy quét CT lấy tia X từ nhiều góc độ khác nhau và tạo ra mặt cắt bên trong khớp. CT có thể hiển thị hình ảnh xương và các mô mề xung quanh để kiểm tra các chấn thương.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Đây là sự kết hợp sóng vô tuyến từ trường mạnh để tạo ra hình ảnh cắt ngăn ở các mô mềm như sụn, gân và dây chằng.
• Siêu âm: Xét nghiệm này sử dụng sóng âm thanh tần số cao để ghi lại các mô mềm, sụn và các cấu trúc khác của khớp.
• Xét nghiệm trong phòng thí nghiệm: Đôi khi các xét nghiệm ở phòng thí nghiệm sẽ được tiến hành kiểm tra ở phòng thí nghiệm để xác định loại viêm khớp. Các xét nghiệm phổ biến như xét nghiệm máu, nước tiểu và dịch khớp.

Biện pháp điều trị bệnh viêm khớp

Việc điều trị bệnh viêm khớp phụ thuộc vào loại viêm khớp. Mục đích điều trị thường bao gồm giảm các triệu chứng, giảm thiểu các tổn thương và cải thiện các chức năng khớp.  Bệnh viêm khớp: Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị

Một số biện pháp được sử dụng để điều trị bệnh viêm khớp phổ biến bao gồm:

1. Sử dụng thuốc

Các nhiều loại thuốc khác nhau được sử dụng để điều trị tình trạng viêm khớp. Tùy thuộc vào loại viêm khớp, bác sĩ có thể kê các loại thuốc như:

• Thuốc giảm đau: Phổ biến như Acetaminophen được sử dụng để cải thiện các cơn đau, nhưng thuốc không có tác dụng chống viêm. Đối với các tình trạng nghiêm trọng hơn, bác sĩ có thể kê các loại thuốc giảm đau như Opioid như Tramadol hoặc Oxycodone. Các loại thuốc này có thể gây ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh trung ương, do đó sử dụng trong thời gian dài có thể gây nghiện về mặt tinh thần và thể chất.
• Thuốc chống viêm không Steroid (NSAID): Có thể hỗ trợ giảm đau và viêm. NSAID không kê đơn bao gồm Ibuprofen, Motrin hoặc Naproxen. Tác dụng phụ bao gồm gây đau dạ dày, tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ. Ngoài ra, một số thuốc được bào chế ở dạng gel, kem thoa hoặc miếng dán để áp dụng trực tiếp lên khu vực bị ảnh hưởng.
• Các chất phản ứng: Một số loại kem và thuốc mỡ có chứa tinh dầu bạc hà, chất gây cay như Capsaicin có thể được chỉ định để thoa lên khu vực viêm khớp để cải thiện các cơn đau.
• Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARDs): Thường được sử dụng để điều trị viêm khớp dạng thấp. Thuốc có tác dụng làm chậm hoặc ngăn ngừa các phản ứng của hệ thống miễn dịch và tránh tình trạng gây tổn thương khớp.
• Thuốc sinh học: Thường được sử dụng kết hợp với DMARD để cải thiện phản ứng của hệ thống miễn dịch và biến đổi các gen có liên quan đến hệ thống miễn dịch. Các loại thuốc phổ biến bao gồm Etanercept và Infliximab. Tuy nhiên, trao đổi với bác sĩ về lợi ích và rủi ro trước khi sử dụng thuốc.
• Corticosteroid: Các loại thuốc này có thể hỗ trợ giảm viêm và ức chế hệ thống miễn dịch. Thuốc có thể dùng theo đường uống hoặc dạng tiêm trực tiếp vào khớp bị ảnh hưởng.

2. Vật lý trị liệu

Một số biện pháp vật lý trị liệu có thể được đề nghị để cải hiện các triệu chứng viêm khớp. Các hình thức vật lý trị liệu thường được chỉ định bao gồm:

• Liệu pháp nhiệt: Ngâm nước ấm hoặc luyện tập thể dục trong nước ấm được cho là có thể hỗ trợ giảm áp lực lên các cơ, khớp và giảm đau.
• Các bài tập tăng cường chức năng khớp: Các bài tập cụ thể thường được thiết kế phù hợp với tình trạng cá nhân có thể hỗ trợ điều trị bệnh viêm khớp và tăng cường khả năng hoạt động của khớp.
• Chườm nóng hoặc chườm lạnh: Có thể hỗ trợ giảm viêm, giảm đau và cải thiện sự linh hoạt của khớp.
• Vật lý trị liệu nghề nghiệp: Bác sĩ có thể tư vấn và hướng dẫn người bệnh cách quản lý cũng như hạn chế các tổn thương xương khớp công việc hàng ngày. Ngoài ra bác sĩ có thể đề nghị các dụng cụ chuyên dụng để bảo vệ khớp khỏi các tổn thương khác và hạn chế căng thẳng ở khớp.

3. Phẫu thuật điều trị bệnh viêm khớp

Nếu các biện pháp điều trị không xâm lấn không mang lại hiệu quả, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật điều trị bệnh viêm khớp.

Phẫu thuật được áp dụng để thay thế khớp bằng một khớp kim loại hoặc nhựa. Hình thức phẫu thuật này được thực hiện phổ biến để điều trị thoái hóa khớp hoặc viêm khớp ở hông, háng hoặc đầu gối.

Nếu tình trạng viêm khớp nghiêm trọng ảnh hưởng đến ngón tay hoặc cổ tay, bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật để hợp nhất các khớp lại với nhau. Trong thủ thuật này, bác sĩ có thể nối các đầu xương lại với nhau để khi các xương liền lại.

Biện pháp tự nhiên cải thiện bệnh viêm khớp

Một chế độ ăn uống cân bằng và lối sống phù hợp có thể hỗ trợ cải thiện các triệu chứng viêm khớp. Các biện pháp tự nhiên điều trị bệnh viêm khớp bao gồm:

1. Thay đổi chế độ ăn uống

Không có chế độ ăn uống dành riêng cho bệnh nhân viêm khớp nhưng một số loại thực phẩm có thể giảm viêm và cải thiện các triệu chứng bệnh. Các loại thực phẩm tốt cho bệnh viêm khớp bao gồm:

Cá béo như cá hồi, cá mòi, cá thu, cá tuyết và các loại cá béo khác

• Các loại hạt
• Hoa quả và rau tươi
• Các loại đậu
• Dầu ô liu
• Các loại ngũ cốc nguyên chất

Ngoài ra, cần tránh các loại thực phẩm tăng nguy cơ viêm khớp như đồ ăn chế biến sẵn, các loại đồ ngọt, rượu, bia và các chất kích thích khác.

2. Tăng cường các hoạt động thể chất

Một số nghiên cứu cho biết, mặc dù người bệnh viêm khớp có thể bị đau khi bắt đầu luyện tập thể dục nhưng các hoạt động thể chất có thể cải thiện các triệu chứng lâu dài.

Người bệnh viêm khớp có thể thường xuyên tham gia các hoạt động thể chất đơn giản như:

• Đi dạo
• Bơi lội
• Đi xe đạp

3. Liệu pháp điều trị thay thế

Một số người bệnh cho biết các biện pháp điều trị thay thế có thể hỗ trợ cải thiện các triệu chứng viêm khớp, mặc dù không có nghiên cứu khoa học chứng minh hiệu quả của các phương này.

Các biện pháp thay thế phổ biến thường bao gồm:

• Châm cứu: Đây là phương pháp sử dụng kim châm cứu chèn vào một số điểm cụ thể để hỗ trợ giảm đau và cải thiện các triệu chứng viêm khớp khác.
• Massage: Xoa bóp và massage nhẹ vào cơ bắp có thể làm tăng lượng máu lưu thông và làm ấm các khớp bị ảnh hưởng. Điều này có thể giảm đau tạm thời.
• Yoga và thái cực quyền: Các động tác kết hợp chậm rãi và nhẹ nhàng có thể cải thiện tính linh hoạt của khớp và tăng phạm vi chuyển động ở một số loại viêm khớp.
• Glucosamine: Có thể cải thiện các triệu chứng viêm khớp vừa và nặng, đặc biệt là người viêm xương khớp gối.

Biện pháp phòng ngừa bệnh viêm khớp

Có một số biện pháp phòng ngừa có thể hỗ trợ cải thiện các triệu chứng và ngăn ngừa bệnh viêm khớp trở nên nghiêm trọng. Người bệnh có thể tham khảo một số lời khuyên như:

• Đến bệnh viện để được theo dõi các triệu chứng, mức độ đau và sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn.
• Kiểm soát các cơn đau và mệt mỏi bằng để cải thiện các triệu chứng viêm khớp và tăng chất lượng cuộc sống.
• Duy trì các hoạt động thể chất, tập thể dục thường xuyên để kiểm soát viêm khớp và tăng cường sức khỏe tổng thể.
• Dành thời gian nghỉ ngơi để ngăn ngừa các triệu chứng trở nên nghiêm trọng.
• Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng, bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất cần thiết. Tránh các loại thực phẩm chế biến và thực phẩm có nguồn gốc động vật gây viêm.
• Cải thiện chất lượng giấc ngủ: Ngủ kém có thể làm tình trạng viêm khớp trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, ngủ đủ và không sử dụng các chất kích thích để tăng cường chất lượng giấc ngủ.
• Tăng cường bảo vệ các khớp bằng các thiết bị hỗ trợ như nẹp, băng để hạn chế chấn thương hoặc tránh tình trạng khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

Viêm khớp là một bệnh lý phổ biến và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng. Biện pháp điều trị viêm khớp nhằm mục đích cải thiện các triệu chứng cứng như ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra. Trao đổi với bác sĩ chuyên môn để được hướng dẫn và tư vấn cụ thể.

>>>>>>> TÀI LIỆU ĐỌC THÊM :  Viêm đau khớp gối: Nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị